Tác Lực Ngầm

Triển lãm cá nhân của nghệ sĩ Võ An Khánh

Thời gian triển lãm: 02.06.2020 — 08.08.2020
Địa điểm: Sàn Art
Toà nhà Millennium Masteri
Phòng B6.16 & B6.17
132 Bến Vân Đồn, Phường 6, Quận 4,
Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
(vào từ cổng Nguyễn Hữu Hào)

 

Người ta nhớ Võ An Khánh qua những tấm hình lạ thường, có phần siêu trần, quỷ dị của ông thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Ảnh của ông mở phơi đời sống khẩn trương và bình phàm của lực lượng kháng chiến miền Nam ở vùng đồng bằng sông Cửu Long—những đội quân y, đoàn văn nghệ, những công nhân xưởng in—đồng hành, tồn sinh, nương trú bên trong, và cùng với, cánh rừng đước. Rải khắp xóm làng, giáo viên cách mạng tiếp tục nhiệm vụ giáo dưỡng, dạy chữ quốc ngữ cho học sinh địa phương trong những lớp học dựng tạm ngoài trời, nắng lấp loáng đổ đầy những chập chững dấu phấn của các em, những nắn nót ký tự Latinh đầu đời.

Trong khi loạt ảnh báo chí thường thừa thãi sưu tầm những diễn cảnh khổ đau khiếp hãi, củng cố giới tuyến ngăn chia phái bè giản lược, những bức ảnh ám tàng hơn cả của Võ An Khánh vén lộ những cuộc gặp, ngắn ngủi và gieo neo. Những trạng huống mong manh nọ hoá kiếp sang thể điệu tĩnh phẳng của mặt ảnh, không chỉ như những tái hiện hư rỗng, mà là hiện hữu sống, nơi cuộc kháng chiến được nhìn mới lại và hoá thân thành cái khác. Thời chiến nhập ảnh của Võ An Khánh ôm mang năng lượng tiệm cận thần thoại, một huyết mạch tự phục hồi, có khả năng hoá dạng ngữ nghĩa cố định của ý hệ, trường tồn hơn ồn ào của giáo lý, dai sức hơn quảng truyền của diễn ngôn.

Các bức hình từ chối kết cứng thành bộ dữ liệu đơn thuần lưu chép thông tin: chúng thở. Chúng đồng vọng theo phách điệu lạ biệt của một quá vãng bay qua địa hạt Hiện và Tại. Chúng hội tụ, đặc hoá, làm xuất-lộ, xuất-hiện một vùng ẩn vi, nơi vô thường và vĩnh cửu trùng nhau. Chúng ném linh dấu chúng vào thị giác ta. Chúng tự thu mình lại, và kéo lôi ta cùng bước vào lực trường riêng của ảnh, vào khu vực mà triết gia Jean-Luc Nancy miêu tả như một miền dày đặc cường độ, kín khẽ sinh khí, miên diên giữ gìn cho hình ảnh tịch mịch uy linh.

—Nguyễn Hoàng Quyên, đồng giám tuyển, Sàn Art